Op het WK voetbal mag België dan goed gescoord hebben, op de Europese ladder van gezonde levensjaren zakt ons land van de achtste naar de vijftiende plaats. Dat blijkt uit onderzoek dat Sciensano uitvoerde samen met de UCL. Gemiddeld verliezen we 20 000 gezonde levensjaren per 100 000 inwoners. Een derde van het verlies aan gezonde levensjaren is bovendien te voorkomen.
Uit cijfers uit 2016 blijkt dat de Belg gemiddeld 73 dagen kwijtspeelt door ziekte of vroegtijdige sterfte (20 000 levensjaren per 100 000 inwoners). Daarmee staat ons land op de vijftiende plaats van de 28 lidstaten van de Europese Unie. “Door de hoge levensverwachting liggen mensen minder wakker van hoe oud ze worden, maar ligt de focus meer op hoe ze oud worden”, zegt Brecht Devleesschauwer van Sciensano. “We hopen allemaal op een lang en gezond leven, maar in realiteit krijgen velen onder ons op een bepaald moment gezondheidsproblemen, waardoor ze aan levenskwaliteit moeten inboeten. Die tijden van ziekte, samen met jaren die je ‘te vroeg’ sterft, worden samengevat in een verlies aan gezonde levensjaren.” De landen die het best scoren zijn Spanje, Italië en Frankrijk (ongeveer 17 à 18 000 verloren levensjaren), terwijl Litouwen helemaal onderaan bungelt met een verlies van 28 000 gezonde levensjaren.
In vergelijking met 1990 gaat België er op vooruit. Toen verloren we 26 000 gezonde levensjaren per 100 000 inwoners. De verbetering is echter minder groot dan in andere Europese landen. De belangrijkste factoren die leiden tot een verlies aan gezonde levensjaren, zijn tabaksgebruik (2400 gezonde levensjaren), ongezonde eetgewoonten (1800 gezonde levensjaren) en alcoholgebruik (1600 gezonde levensjaren). Naast deze factoren waarin mensen zelf de hand hebben, hebben ook bepaalde ziektes een invloed op de gezonde levensjaren. de impact van mazelen nam de voorbije decennia beduidend af. Veroorzaakten mazelen in 1990 nog 3,3 jaar van de 26 000 verloren levensjaren per 100 000 inwoners, dan daalde dat in 2016 tot 0,16 jaar. In 1990 waren er ongeveer 80 000 nieuwe gevallen van mazelen, in 2016 nog slechts vijftig. In 1990 waren de belangrijkste medische aandoeningen die zorgden voor verminderde levensjaren ischemische hartziekten. Hun aandeel daalde van 2700 verloren levensjaren in 1990 tot 1100 in 2016. Het gevolg is dat lage rugpijn met 1300 verloren levensjaren per 100 000 inwoners nu op de weinig benijdenswaardige eerste plaats staat als ziekte die voor het grootste verlies aan gezonde levensjaren zorgt.
