Deel 2: De regulering van het medisch beroep komt los van de verplichte ZIV In het eerste deel van deze driedelige artikelenreeks rond vijftig jaar verantwoorde huisartsgeneeskunde kon u reeds lezen wat het effect was van de invoering van de verplichte ziekte- en invaliditeitsverzekering onmiddellijk na de Tweede Wereldoorlog. Dit tweede deel gaat dieper in op de turbulente jaren '60, de overspecialisering en hoogoplopende kosten en de uiteindelijke erkenning van de beroepstitel voor huisartsen.

Deel 1: De beginjaren van de verplichte ziekte- en invaliditeitsverzekering (1944-1957) Vijftig jaar geleden, om meer precies te zijn op 13 oktober 1963, werd in het Congresgebouw in Brussel de 'Wetenschappelijke Vereniging van Vlaamse Huisartsen&;' (WVVH) opgericht. Domus Medica, de erfgenaam van de WVVH, blikt daarom een jaar lang terug op vijftig jaar wetenschappelijk verantwoorde huisartsengeneeskunde. In deze driedelige artikelenreeks gaan we nader in op de boeiende geschiedenis van de huisartsgeneeskunde in ons land. Dit gaat van de invoering van de verplichte ziekte- en...

Na 1945 kwam het specialisatieproces in de geneeskunde in alle West-Europese landen en in de Verenigde Staten in een stroomversnelling. In een aantal landen zoals het Verenigd Koninkrijk en Nederland slaagden de huisartsen erin om een herkenbaar domein af te bakenen. Zij hadden hierbij een voorsprong omdat ze reeds voor de oorlog een aantal structurele maatregelen, zoals verplichte verwijzing en forfaitaire honorering, hadden ingevoerd. In deze landen werd vrij snel een wetenschappelijke en beroepsvereniging voor huisartsen opgericht. Zij waren ook bij de koplopers in de ontwikkeling van een...

In Groot-Brittannië ijvert de overheid sinds 1989 om een betere greep op de kwaliteit van de medische zorg te krijgen. De verplichting van "medical audit" was een poging om in de gezondheidszorg een grotere efficiëntie en consumentgevoeligheid te bewerkstelligen. De reactie van de medische professie liet niet lang op zich wachten. De medische organisaties gingen onmiddellijk over tot actie. Zij slaagden erin een medisch model via intercollegiale toetsing te ontwikkelen en zo een eventuele bedreiging van de klinische vrijheid van artsen (voorlopig) af te wenden.

Onlangs besloot de Britse regering om een strikt onderscheid te maken v^/ tussen “kopers” en “aanbieders” van zorg. De huisarts fungeert hierin als koper en gaat met zijn beschikbaar budget op zoek naar de beste aanbieder. Ziekenhuizen en specialisten — de aanbieders — worden op die manier gedwongen hun aanbod te verbeteren. Dat de patiënt hier wel bij vaart, hoeft geen betoog. Bovendien is en blijft de zorgen verstrekking in Groot-Brittannië gratis. Hoe het systeem juist in elkaar zit, vertelt onderstaand artikel.

In België hebben er tussen artsen en ziekenfondsen vrijwel altijd spanningen bestaan. Artsen zagen in ziekenfondsen een bedreiging van hun economische en klinische autonomie. Als gevolg van de banden van de belangrijkste ziekenfondsen met politieke groeperingen vreesden zij daarenboven wat betreft de besluitvorming in de gezondheidszorg op een zijspoor te worden gezet. In de jaren zestig werd het medisch beroep nauwer bij de ziekteverzekering betrokken maar op zijn condities, dit betekent met grote garanties voor de professionele autonomie. In de jaren tachtig kwamen deze verworvenheden onder...

De belangstelling voor de eerstelijn in Groot-Brittannië is nieuw. De National Health Service (N.H.S.) heeft talrijke reorganisaties gekend, maar die hadden voornamelijk betrekking op de ziekenhuissector en de administratieve organisatie. Nu, na ongeveer veertig jaar. komt dus ook de eerstelijn in het vizier. In dit artikel wordt eerst de organisatorische context van de eerstelijn en van de huisartsgeneeskunde geschetst. Vervolgens worden de belangrijkste plannen uit het regeringsdocument mei betrekking tot de huisartsen opgesomd. De voorstellen voor enkele andere eerstelijnswerkers worden...

De idee van gezondheidscentra werd in 1920 gelanceerd en in de National Health Service Act van 1946 ingeschreven. Het zou echter tot het midden van de jaren ’60 duren vooraleer de gezondheidscentra echt van de grond kwamen. Dit artikel gaat in op het hoe en waarom van deze evolutie.