Ook in de eerste lijn stijgt het aantal opioïdenvoorschriften om chronische niet-kankergerelateerde pijn te behandelen. Het gaat dan vooral om patiënten met musculoskeletale en neurologische pijn.

In deze bevraging vinden artsen én patiënten chronische zorg, preventieplanning en kleine vragen het meest geschikt voor teleconsultatie. Opvallend: artsen zien ook acute niet-infectieuze pathologie mogelijk om telefonisch af te handelen.

Ondanks sensibiliseringscampagnes blijft het gebruik van slaapmedicatie, met name benzodiazepines en z-drugs, torenhoog in België (tabel). Tijdens de coronapandemie namen slaapproblemen, net zoals angst en depressie, bovendien fors toe. In 2020 stelde de vijfde COVID-19-gezondheidsenquête vast dat bijna driekwart (73%) van de Belgische bevolking slaapproblemen ervoer en ongeveer één op vijf een angst- (23%) of depressieve stoornis (22%) vertoonde.

Door leveraantasting tijdig vast te stellen kan de evolutie naar fibrose en cirrose worden vertraagd. Dit kan door een combinatie van niet-invasieve scores uit bloedonderzoek en een elastografie.

Niet-alcoholische leversteatose of leververvetting kent vaak een asymptomatisch verloop. Welke klinische scores in de eerste lijn kunnen deze aandoening tijdig opsporen?

Mensen hebben minder tijd om zorg op te nemen, terwijl de zorgnood almaar toeneemt. Als de zorgnood toeneemt, neemt echter ook de druk op de ‘zorgers’ toe en daarmee ook de zin en tijd om zorg te verlenen. Het verdelen van de ‘mantelzorgtaken’ tussen verschillende personen is een maatschappelijke trend ontstaan uit noodzaak. We spreken van een ‘mantelzorggroep’ wanneer een zorgbehoevende twee of meer mantelzorgers heeft die samenwerken om voor hem/haar te zorgen.

Een vrouw verkeert gemiddeld een derde van haar leven in de peri- en postmenopauzale fase. Het is dus belangrijk voor de levenskwaliteit om problemen te reduceren die aan de overgang zijn gerelateerd. De verscheidenheid van menopauze klachten maakt dat de behandelingsopties gevarieerd zijn.

Preconceptiezorg heeft als doel om personen met een kinderwens – nu of in de toekomst – te informeren over mogelijke risico’s tijdens de zwangerschap en hen optimaal op een zwangerschap voor te bereiden.

Waar ligt de grens tussen ongemanierd en agressief gedrag? Wanneer wordt het voor de arts bedreigend? En is dit voor iedere arts hetzelfde? Doelmatige preventie en interventie zal met deze verschillen rekening houden.

Bij het artikel ‘Wat moet een arts kunnen op de huisartsenwachtpost’ in het vorige nummer van Huisarts Nu (blz. 279-82) had dr. Patrick Verdonck een aantal bedenkingen.