Domus Medica ijvert al enkele jaren voor het mandateren van een epidemiologisch verantwoordelijke op kringniveau. Via de installatie van de epidemiologisch verantwoordelijke hoopt de eerste lijn een adequate paraatheid te waarborgen voor plotse problemen voor de volksgezondheid.
Als de Vlaamse overheid, naar aanleiding van een uitbraak of een specifieke infectieziekte (vb. tuberculose, meningokokkenziekte), naar de bevolking in een bepaalde regio communiceert, is het belangrijk dat de huisartsen van die regio of gemeente als eerste goed op de hoogte zijn. Zij kunnen immers met de vragen van de patiënten geconfronteerd worden. Ook in de andere richting, van de huisartsen naar het Agentschap Zorg en Gezondheid, kunnen er situaties zijn waarbij er informatie uitgewisseld moet worden. Dit kan vlotter verlopen via een daarvoor aangeduide collega. De arts die als epidemiologisch aanspreekpunt werkt kan een filter zetten op de informatie die van de overheid komt. De aangesloten artsen van de kring weten dat de informatie die van de collega epidemiologisch verantwoordelijke komt getoetst is op zijn belang voor de huisarts. Het aanduiden van een huisarts als aanspreekpunt per huisartsenkring zal dus duidelijk een win-win situatie opleveren.
Het in leven roepen van een GAFP (gezondheidsalarm focal point) zal leiden tot een belangrijke toename van efficiëntie en communicatie inzake beleid van infecties en gezondheidsalarmen. Ons voorstel is dat dit zou aanvaard worden als een opdracht voor de kring, wat uiteraard moet ondersteund worden met de nodige middelen. De kringen zouden dan kunnen zorgen voor een volledige dekking van het gewest a rato van 1 GAFP per 100.000 inwoners, waarbij kringen soms over hun grenzen heen kunnen samenwerken.
Kringverantwoordelijke epidemiologie
De kringverantwoordelijke epidemiologie ressorteert onder de Raad van Bestuur van de huisartsenkring.
Doelstelling
De kringverantwoordelijke epidemiologie heeft volgende taken:
- verbindingspersoon tussen overheid en kring(en)
- permanentie (mail) inzake inkomende opdrachten op gebied van maatschappelijke gezondheidsrisico’s, te wijten aan uitzonderlijke situaties
- overleggen met lokale administratieve diensten (gemeentelijk, stedelijk) bij gezondheidsalarm
- als aanspreekpunt dienen voor de Federale, Vlaamse en lokale overheden inzake gezondheidsalarm
- informeren van de Raad van Bestuur en de kringleden
- managen van informatiebronnen, adviezen en interventies
- het terrein monitoren tijdens het verloop van een alarm
- de overheid op de hoogte houden van de lokale situatie
- externe communicatie
- bij ernstige dreiging zelfs het bestuur van de kring overnemen tot de dreiging voorbij is
- door netwerking bijdragen aan een continu en performant vigilantiesysteem inzake epidemiebeleid en sanitaire problematiek
- Let wel: het gaat niet over crisis- of rampengeneeskunde, wel over de inzet van de huisarts met zijn specifieke bevoegdheden
Nuttige links en informatie
De huisarts en de rampenparaatheid
De structurering van de noodplanning in België
De structurering van de noodplanning is een cruciale bevoegdheid voor de gezondheidsinspectie. Via het KB van 16/02/06 betreffende de noodplanning moet er een specifiek noodplan zijn om de medische handelingen bij een ramp te regelen. Dit plan bestaat uit 4 luiken :
- Het MIP of Medisch Interventieplan regelt de inzet van ambulances, MUG’n, huisartsen, Rode Kruis, … om de mensen die als gevolg van een ramp gekwetst zijn adequaat te kunnen behandelen. Een ramp is hier gedefinieerd als 5 zwaar gekwetsten of 10 gekwetsten waarvan de graad van ernst niet gekend is bij oproep
- Het PSIP of psychosociaal Interventieplan is het plan dat zich bekommert om de niet-gekwetsten, maar ook met de verwanten en familieleden van alle betrokkenen (inclusief de gekwetsten en eventueel overledenen). Tevens richt het PSIP zich op de registratie van alle betrokkenen, het onthaalcentrum en het telefooninformatiecentrum.In het PSIP tenslotte worden de lijnen van nazorg vastgelegd voor wie deze nodig heeft
- Het PRIMA of Plan Risicomanifestaties zorgt voor een gestandaardiseerde inschatting van de risico’s als gevolg van een manifestatie en bepaalt tegelijk de minimale medische inzet om ervoor te zorgen dat de manifestatie geen extra risico betekent voor de omliggende reguliere medische diensten.
- Het SIP of Sanitair interventieplan tenslotte zorgt ervoor dat België adequaat reageert op sanitaire noodsituaties
In geval van een afkondiging van een noodplan (MIP, PSIP of desgewenst PRIMA) zal de gezondheidsinspecteur plaats nemen in het (beleidsmatig) coördinatiecomité (het crisiscentrum), bijgestaan door zijn of haar adjunct. De gezondheidsinspecteur ziet erop toe dat de medische keten efficiënt draait, en zorgt er ook voor dat de medische belangen gegarandeerd worden bij eventuele beleidsbeslissingen.
Plaats van de huisarts in geval van een ramp:
- De medische leiding op het rampterrein ligt bij de DIR-MED. De huisarts wordt geacht uit te voeren wat de DIR-MED of zijn of haar adjunct als opdracht geeft, tenzij het een illegale opdracht zou zijn.
- De huisarts kan ingezet worden in de vooruitgeschoven medische post, waar hij of zij instaat voor de stabilisatie/verzorging van patiënten
- De huisarts kan ingezet worden in het onthaalcentrum waar hij of zij gevraagd wordt om de patiënten met huisartsenpathologie te behandelen
- De huisarts moet adequaat geïnformeerd worden over eventuele gevolgen die er kunnen zijn na de ramp. De informatie moet gericht zijn (cfr. Wetteren) en wordt in principe gestuurd via de kring of via de huisarts van wacht (als het dringende info is).