Ondervoeding bij ouderen blijft onderbelicht

Een nieuw rapport van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) toont aan dat ondervoeding – voornamelijk bij oudere patiënt – een frequent voorkomend en miskend probleem is.

Een derde van de ziekenhuispatiënten, 16% van de bewoners van woonzorgcentra en 13% van de thuiswonende ouderen zouden in ons land met ondervoeding worden geconfronteerd. Voedingssupplementen kunnen vaak een oplossing bieden, maar in ernstige gevallen moet voeding via een sonde (enteraal) of via een katheter rechtstreeks in de bloedbaan (parenteraal) worden toegediend. Omdat er tal van inconsistenties zijn in de huidige regelgeving over enterale en parenterale voeding, vroeg het Riziv het KCE dit dossier te onderzoeken. De kosten die de patiënt zelf moet dragen, hangen af van zowel het feit of hij enterale dan wel parenterale voeding nodig heeft en of die in het ziekenhuis dan wel in de thuissituatie wordt toegediend. Het KCE-rapport lanceert enkele voorstellen om die ongelijkheid de wereld uit te helpen.

Het onderzoek van het KCE gaf geen uitsluitsel op de vraag welk organisatorisch model het meest efficiënt is. Het belet het kenniscentrum niet om enkele aanbevelingen te geven aan voornamelijk de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid en de bevoegde ministers in de regio’s. 

De financiering van de voedingsteams in de ziekenhuizen moet worden uitgebreid zodat hun takenpakket (screening, preventie en behandeling) versterkt wordt.

De adviserende taak van de voedingsteams moet worden uitgebreid buiten het ziekenhuis: eerste lijn, woonzorgcentra, revalidatiecentra, instellingen voor gehandicaptenzorg, enzovoort. Voor deze extramurale en transmurale taken van het voedingsteam dient de federale overheid in samenwerking met de regio’s een zorg- en financieringsmodel uit te werken, waarbij de regio’s vanuit hun bevoegdheden de nodige acties moeten ondernemen.

Er moet een centraal kennisplatform komen dat een nationale strategie uitbouwt ter preventie en/of adequate behandeling van ondervoeding. 

Een harmonisering van de terugbetalingsregels is wenselijk. Voor parenterale voeding in het ziekenhuis beveelt het KCE aan geen extra kosten aan te rekenen zoals nu al het geval is bij patiënten in de thuissituatie. Het KCE schat dat hiervoor jaarlijks een budget van 2 miljoen euro noodzakelijk is. Wat enterale en parenterale voeding buiten het ziekenhuis betreft, beveelt het KCE aan de eigen bijdragen van de patiënten voor voeding, infrastructuur, apparatuur en begeleiding te harmoniseren zodat de financiële belasting van de patiënten niet langer een rol hoeft te spelen bij de keuze tussen enterale of parenterale voeding.