Kringvergadering 29 november 2014: huisartsenkringen staan klaar voor de toekomst

De huisartsenkringen in Vlaanderen en Brussel staan de komende jaren voor heel wat uitdagingen. De babyboom generatie zal stilaan het beroep verlaten en in vele regio’s zullen de steeds complexer wordende zorgen door minder huisartsen moeten opgenomen worden.

Op de kringvergadering van 29 november bleek dat de kringen klaar staan om deze uitdaging aan te gaan. Alles staat of valt met een goede kringorganisatie. De kring wordt meer dan ooit de hoeksteen waarop we de toekomst bouwen. Het is een riem onder het hart dat vele jonge collega’s opdaagden voor deze kringvergadering en zich met veel enthousiasme willen inzetten voor een goede kringorganisatie.

Kantelpunt: jonge huisartsen begeleiden naar kringengagement

Het welkomstwoord was aan Dr. Klara Ampe. Deze jonge huisarts werd recent aangesteld als voorzitter van de Vlaamse Kamer van de Federale Raad van huisartsenkringen (FRHAK). Ondersteund door enkele huisartsen met langere beleidservaring bereidt Domus Medica zo de wissel op de toekomst ook voor in dit belangrijke adviesorgaan.
De toon was hiermee gezet. We zitten op een kantelpunt. Het  momentum is aangebroken om de ervaring door te geven aan de jongere artsen en hen te coachen in hun toekomstige kringengagement.ersoneel. Tijdens een sessie ‘starten met personeel’ gaf ervaren SD WORX startersadviseur,Dominique Cochez, een aantal interessante tips rond dit thema.

Dr. Bram Spinnewijn: de huisartsenpraktijken moeten actief en verregaand ondersteund worden door de huisartsenkring.

Meer werk, minder huisartsen en vele uitdagingen zoals de organisatie van de chronische zorg, de continuïteit van de zorgen buiten de kantooruren, de voortdurende aandacht voor hoge kwaliteit, ….Hoe gaan we dit allemaal klaar spelen?

Volgens Dr. Bram Spinnewijn kan het en hij vindt hierbij inspiratie bij zorgmodel 2020: “de huisartsenpraktijken moeten actief en verregaand ondersteund worden door de huisartsenkringen”.  En de huisartsenkring moet hiervoor goed georganiseerd zijn. Daarom werkte het kringloket het generisch model voor de huisartsenkring uit waarbij de vele taken verdeeld worden onder collega’s. “De kring stelt collega’s aan met specifieke opdrachten en vergoedt hiervoor gepast.”

Allemaal goed en wel, maar hoe kunnen jonge huisartsen dit er nog bij nemen als de wachtzaal vol zit en het gezin hen ook nodig heeft? Een terechte bekommernis van de huidige kringbesturen en een drempel waar men vaak voor staat: “hoe kunnen we jonge huisartsen aantrekken voor de kringwerking?”. Toch moet het volgens Dr. Bram Spinnewijn kunnen, maar de kring zal het met change management moeten faciliteren. We zullen de huisartsenpraktijk moeten ondersteunen en taken delegeren (secretariaatsondersteuning, medische praktijkondersteuning, …), efficiënter samenwerken (en vergaderen), kennis ontwikkelen en delen, onze kring nog beter gaan organiseren en professionaliseren (vb. ondersteuning kringcoördinator), technieken hanteren om vrijwilligers duurzaam te motiveren, ….“Together we change”, maar dan is het noodzakelijk om hier bottom-up ook samen over na te denken. Op een boeiende kringnamiddag bleek dat er geen pasklare oplossingen zijn, maar heel wat interessante ideeën werden naar voor geschoven. Ideeën waar de kringen de komende tijd mee aan de slag kunnen gaan om een duurzame en efficiënte kringwerking uit te bouwen.

Hier vindt u het verslag en de presentaties van 11 boeiende parallelsessies:

De kring aanlokkelijk maken voor startende huisartsen? Het kan!

“Er zijn zeker jonge huisartsen te vinden die zich willen engageren in de kring met als randvoorwaarde dat het bestuur openstaat voor hun ideeën. Als jonge huisartsen gevraagd worden om zich te engageren dan moet tijdsinvestering en takenpakket duidelijk omschreven zijn.” Aldus Fleur Simillion, de enthousiaste kringcoördinator van HVG. HVG organiseerde met succes een avond voor de startende huisartsen om de kringwerking voor te stellen. Een initiatief dat misschien navolging kan krijgen in de andere kringen?

Nadien volgde een debat met jonge huisartsen. Wat vinden ze belangrijk aan de kringwerking, hoe willen ze zich hiervoor engageren, ….. Het werd een interessante ervaringsuitwisseling tussen jong en oud, tussen bestuurders en mogelijke  toekomstige bestuurders.

Onze vrijwilligers motiveren en nieuwe krachten aanspreken.

Een goede kringwerking vraagt zeer veel tijd en engagement. Engagement dat vaak gefundeerd is op heel wat vrijwilligerswerk. Maar hoe kunnen we vrijwilligers blijvend motiveren en hoe kunnen we nieuwe vrijwilligers aantrekken? Dr. Klara Ampe geeft hiervoor heel wat nuttige tips die hun effect bewezen hebben in vele organisaties. Klaar om dit te gaan uittesten in uw kring? Hier vindt u alvast een ludiek filmpje.

Vergadertechnieken voor kring/wachtpost/LMN-besturen en LOK-voorzitters. Hoe kan ik een vergadering efficiënt leiden?

De kringwerking is complex en heeft vele pijlers. Er moeten heel wat beslissingen genomen worden waarvoor overleg nodig is. Hoe u dit overleg optimaal kan organiseren aan de hand van efficiënte vergadertechnieken werd boeiend gebracht door Dr. Katelijne Baetens en Lieve Baeyens.

Vergoeding kringbesturen: welke principes hanteren we?

Dat is het unanieme akkoord van de parallelsessie die gegeven werd door Herman Vyverman, wachtpostmanager en kringcoördinator van HAK Aalst.

U herkent het vast ook in uw kring. Sommige artsen hebben er bijna een extra halftijdse job bij met het kringwerk. De huisartsen leveren werk waar alle leden van de kring van genieten, zoals bijvoorbeeld de organisatie van een goede wachtdienst.

Het is nodig om een billijke vergoeding toe te kennen  aan de bestuursleden die taken op zich nemen in functie van hun HAK.  Meer bepaald op vlak van de vier hoofdtaken: Beheer van de VZW, Vertegenwoordiging, ondersteuning van de artsen en zorgorganisatie.

Weliswaar is een goede feedback nadien naar het bestuur / de leden van de kring noodzakelijk.  

Uit de parallelsessie bleek dat er meestal geopteerd wordt voor een forfaitaire vergoeding of eventueel een combinatie van forfait en uurvergoeding

Er leven veel vragen over de wettelijke vergoeding van vrijwilligerswerk. In de volgende kringnieuwsbrief lijsten we die voor u op.

Maar wie gaat dit allemaal betalen? Het zal wellicht noodzakelijk zijn om de het lidgeld van de leden aan de HAK te verhogen om deze vergoedingen betaalbaar te maken.

Chronic care. Mission: impossible. Het overwinnen van de obstakels: overleg.

"Het realiseren van kwaliteitsvolle en voldoening gevende chronische zorg heeft heel wat obstakels te passeren.”

Enkele werden tijdens de workshop van dr. Tom Jacobs met de aanwezigen besproken, alsook de opportuniteiten die zich hier aanbieden: de ondersteuning van het LMN, regionale initiatieven en de richtingaanwijzer van het chronisch zorgmodel.

Wat zich eerder als een 'Mission Impossible' aandient heeft daardoor misschien toch de mogelijkheid om in de toekomst ontwikkeld te worden.

Problemen in de kring en hoe ze op te lossen. Hoe moeilijke onderwerpen bespreken in de kring? Een praktische actiekaart.

Iedere kringbestuurder heeft het ongetwijfeld meegemaakt. Problemen in de kring.

De werkgroep “problemen en moeilijke onderwerpen bespreken” heeft zich onder de deskundige leiding van Dr. Wim Haenen en Dr. Jean-Pierre Matthijs vooral gericht op de medische permanentie.  Zij stelt een model van werken voor binnen de kring met een bemiddelingsraad en een geschillencommissie.  Gegeven de generieke benadering van de kring, is het denkbaar dat voor deze procedures een organisatie met samenwerking boven de kringgrenzen heen is.

Vele kringen worden geconfronteerd met praktische vragen bij de organisatie van de medische permanentie.  De werkgroep maakt op basis van de discussie een praktische actiekaart voor de kring, waarin oplossingen geboden worden voor problemen en waar gezegd wordt waar de kring terecht kan wanneer het probleem moet doorgeschoven worden. Voor de huisarts die zich nog meer wil verdiepen in dit onderwerp volgt binnenkort  nog een tekst met achtergrondinformatie die nuttig is.

Nieuwe regelgeving en wetgeving is een uitdaging voor een ervaren bestuur

Op een heel interactieve manier fietste Mr. Geert Philipsen van GSJ-advocaten door de werking van de vzw. Hierbij kon stilgestaan worden bij specifieke vragen. Onderling konden ervaringen uitgewisseld worden tussen de deelnemers. Een specifiek aandachtspunt dat naar voor kwam is de nodige aandacht die er op bestuursniveau moet zijn voor de vzw-wetgeving – en dan specifiek de verplichting tot het bijhouden van de ledenlijst –  afgezet tegen het verloop dat eventueel bestaat aan nieuwe en stoppende huisartsen in de betrokken regio.

Een toekomstplan voor de kring

Het opstellen van een toekomstplan voor een lokale kring werd zowel vanuit een theoretisch stappenplan als vanuit een praktijkervaring in kring Halle & Omgeving (door de kringcoördinator Liesbeth Devreker) toegelicht.  Gezien de vele uitdagingen waarmee kringen vandaag worden geconfronteerd, is het resultaat een houvast en hefboom om de toekomst op een meer gestructureerde wijze vorm te geven.   De vragen gingen voornamelijk over tijdsbesteding en  financiële haalbaarheid om dergelijk plan op te stellen.   De aanpak wordt door Dhr. Dirk Put (consultant MBAdvice) verder in detail toegelicht in een vormingsinitiatief dat Domus Medica hierrond zal opzetten in het eerste trimester van 2015. De deelnemers van deze parallelsessie kunnen de aangehaalde templates reeds opvragen bij Gert Merckx om er in hun eigen kring mee aan de slag te gaan. Deze SWOT-analyse van de kring VEHAMED kan u misschien al inspiratie brengen. (noot: opgesteld in 2013)

Starten met personeel

Misschien ontstaat bij het opstellen van dit toekomstplan de idee om uw kring verder te laten ondersteunen door personeel. Tijdens een sessie ‘starten met personeel’ gaf ervaren SD WORX startersadviseur,Dominique Cochez, een aantal interessante tips rond dit thema.

Patiëntenstop en spreiding huisartsen, ideeën rond impulseo: een spiraal – hoe ontwarren?

Bepaalde regio’s in Vlaanderen en  Brussel hebben het moeilijk om jonge huisartsen aan te trekken. De Federale Raad voor Huisartsenkringen (FRHAK) vroeg aan zijn leden om na te denken om een betere spreiding van de huisartsen te realiseren. Dr. Wim Verhoeven, lid van de FRHAK en senior-arts van het kennisdomein kringen, ging het debat aan. Eén van de voornaamste conclusies is dat men de spreiding beter wil organiseren door de lokale kringinbreng te bevorderen. De overheid, Domus Medica en de kringen dienen zich zo open te stellen en het beroep zo te promoten en te omkaderen in elke regio dat een goede spreiding vrij vanzelfsprekend is. Bij spreidingsproblemen dienen hulpmiddelen te worden gehanteerd om ontsporing af te remmen. Uiteindelijk is een optimale spreiding een noodzakelijk kwaad om een goede gezondheidszorgorganisatie te vrijwaren. Met het kennisdomein kringen werken we dit in 2015 verder projectmatig uit.

‘Together we change’: naar een sterke eerste lijn in een toegankelijke, kwaliteitsvolle, persoons- en populatiegerichte, efficiënte en betaalbare gezondheidszorg.

Dr. Maaike Van Overloop stelde ten slotte het document ‘together we change’ voor. Bedoeling was samen met de basis na te denken over de toekomst van de eerste lijn. We noteren enkele conclusies:

  • De huisarts zal in de toekomst  van 1200 naar 2000 patiënten moeten evolueren.
  • Dat kan hij/zij niet alleen op de manier waarop vandaag zorg verleend wordt.
  • We gaan moeten evolueren naar “netwerken”  ( multidisciplinair) die  samen met hun cliënten een zorgplan afspreken en dan  implementeren volgens het principe van subsidiariteit.
  • Zo een netwerk zal de zorg opnemen voor 10.000 patiënten.
  • Er zal een integratie met welzijn moeten zijn.
  • Artsen gaan ook een taak op het meso-niveau moeten  uitoefenen.
  • Het meso-niveau  zit op 75.000 à 150.000 mensen en  zal een integratie/samenwerking   van  het huidige meso-niveau worden.
  • Op 8 december komt het boek ‘Together we change’ uit. Dit zal een boeiend en te  bespreken document worden.

Presentatie: https://prezi.com/furn50lar1zn/together-we-change/

Gert Merckx, 
Kennisdomeindomeinverantwoordelijke Kringen

Publicatie datum
06 sep 2018